13/2/12

Θέατρο του δρόμου

Άλλη μια μέρα στο μεγάλο θέατρο του δρόμου, το έργο είναι το ίδιο που παίζεται εδώ και πολλά χρόνια, όμως παραμένει πάντα φρέσκο, πάντα επίκαιρο, τόσο ζωντανό. Ίσως αυτό οφείλεται στον συνεχή αυτοσχεδιασμό των ηθοποιών, οι οποίοι μάλιστα συνήθως δεν ξέρουν ότι είναι ηθοποιοί, ούτε ότι συμμετέχουν σε ένα ατελείωτο θεατρικό, που γράφεται συνέχεια από τους ίδιους με αόρατο μελάνι. Ίσως πάλι στο ότι έμπνευση είναι η ίδια η ζωή και οι ελπίδες και ο φόβος που αυτή γεννά. Κανείς δεν μπορεί να το πει με σιγουριά, όμως ίσως να έχει σχέση και το παράδοξο του μικρού αυτού σκετς: γίνεται πιο πετυχημένο όταν οι συμμετέχοντες είναι λιγότεροι από τους θεατές.

Όμως να! ξεκινάει το έργο και πάλι! Ησυχία φίλοι μου, γιατί οι κόκκινες αυλαίες σηκώνονται αργά και επιβλητικά. Όπως σε κάθε παράσταση που σέβεται τον εαυτό της δεν λείπουν τα ειδικά εφέ, που περιλαμβάνουν καπνούς και δάκρυα, φωνές και γέλια, όλα ανάμικτα, μαζί, φυσικά, με αίμα. Τα σκηνικά περιλαμβάνουν θέατρα και φυλακές, πλατείες και καμένα σινεμά, όμως ο παραγωγός δεν λυπάται τα έξοδα.

Και στη σκηνή ανεβαίνουν οι ηθοποιοί: όχι όλοι μαζί, αλλά δέκα δέκα στην αρχή, στη συνέχεια κατά εκατοντάδες, αργότερα κατά χιλιάδες. Το αν η σκηνή θα τους χωρέσει φαίνεται πάντα στο τέλος της παράστασης, αυτούς πάντως δεν φαίνεται να τους νοιάζει. Οι ηθοποιοί αυτοί δεν ξέρουν τι θα πει τρακ, δεν έχουν απομνημονεύσει λόγια, καθώς η παράσταση είναι αποτυπωμένη μέσα τους σε επίπεδο ενστικτώδες. Οποιοδήποτε σενάριο θα φάνταζε απλώς ψεύτικο.

Και η παράσταση ξεκινά, χωρίς υπόκλιση, χωρίς καθυστερήσεις. Και όλοι παρακολουθούν με κομμένη την ανάσα το δράμα που παίζεται χρόνια, αιώνες, από τότε που ο άνθρωπος ζει σε κοινωνίες και έμαθε να παλεύει για τον εαυτό του και τους άλλους. Η πρώτη πράξη πάντα αισιόδοξη και δυναμική, χωρίς φτηνούς συναισθηματισμούς. Στη συνέχεια ακολουθεί η δεύτερη πράξη, η σύγκρουση: εδώ πολεμούν οι δυνάμεις του νέου και του παλιού, της τάξης και του χάους, και όλοι καλούμαστε να διαλέξουμε παράταξη, κανείς δεν μπορεί να μείνει αμέτοχος. Η τάξη προσφέρει μια ψεύτικη ασφάλεια και σιγουριά, την ακινησία, η οποία θα σε οδηγήσει με σιγουριά στην εντροπία και το θάνατο... το χάος όμως... το χάος πάντα σαγηνεύει τις σκέψεις αυτών που δεν σκέφτονται σε ευθείες γραμμές, που δεν κρύβουν τα πρόσωπα πίσω από κράνη και ασπίδες, δείχνοντας μόνο τα νεκρά τους μάτια. Το χάος είναι η αλλαγή και το κύμα που ταράζει τα νερά του βάλτου, το νησί που δεν φαίνεται πέρα από τον ορίζοντα.

Και ποιο το αποτέλεσμα της σύγκρουσης; Αυτό, φίλοι μου, θα φανεί στο φινάλε της παράστασης, ένα φινάλε που γράφεται συνέχεια, με κάθε πράξη του έργου, με κάθε νέο ηθοποιό που ανεβαίνει στη σκηνή, έτοιμος να δώσει μάχη για την μια ή την άλλη πλευρά. Όσο για το ποια πλευρά είναι συνετό να επιλέξει κανείς, αυτό το αφήνω στην κρίσης σας. Όμως θα πρέπει να θυμάστε ότι ο βράχος πάντα διαβρώνεται από το κύμα αργά αργά και ότι, κάθε υπόσχεση για προστασία από τον θάνατο, απλά κάνει πιο ομαλό το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτόν.

Μην περιμένετε λοιπόν να πέσει η αυλαία. Ανεβείτε στη σκηνή και φορέστε την φορεσιά που σας αντιπροσωπεύει. Άλλωστε, μπορείτε πάντα να δοκιμάσετε ρόλους και να διαλέξετε αυτόν που σας διασκεδάζει περισσότερο.

Τα λέμε στο πάλκο!


2/2/12

Αλληγορία

''Τα ναρκωτικά είναι το μέσο που χρησιμοποιεί ο ιμπεριαλισμός για την καθυπόταξη της λαϊκής εξουσίας''. Κάθομαι σε ένα τραπέζι με ξύλινα πόδια, λιτό. Απέναντι μου ο Μάο, εξίσου λιτός και ξύλινος λόγος. Ξαφνικά ο Μάο πετάει την κομμουνιστική του φορεσιά και μεταμορφώνεται σε παπά, το πραγματικό του πρόσωπο. Κρατάει το όποιο των λαών στα χέρια του, και μου το δίνει σε δόσεις. Εμένα όμως δεν μου φτάνουν, θέλω κι άλλο. ''Πρέπει να έχεις συνταγή για αυτό το φάρμακο'' ακούω την φωνή του παπά, όμως οι συνταγές που θέλει είναι πάντα πλαστές, το ξέρει κι αυτός κι εγώ, γιατί κοροϊδευόμαστε;

Μόνο όποιος δουλεύει για τον ''μεγάλο'' έχει ελεύθερη πρόσβαση στο φάρμακο, και πού 'σαι, ε, στο καλό πράμα! Όχι το ξέπλυμα που δίνουν στις μάζες. To καλό είναι αυτό που σε ξυπνάει αντί να σε κοιμίζει, σε κάνει να ρωτάς αντί να κλείνεις τα μάτια και να ονειρεύεσαι αυτό που ποτέ δεν θα ζήσεις. Όμως φυσικά αυτό είναι από τα πλέον απαγορευμένα. Κανείς δεν θέλει να σκέφτεσαι παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο. Εδώ λοιπόν βασίζεται το λαθρεμπόριο τους: στην αγορά κυκλοφορεί μόνο όσο πρέπει για να μας κρατά σε εγρήγορση, όχι όμως ζωντανούς. Και φυσικά με πολύ υψηλό κόστος. Και η νοθεία είναι συχνή, αν όχι και αναμενόμενη. Πρέπει λοιπόν να ξεφύγουμε από το κύκλωμα. ''Κάν'το μόνος σου'', όπως λένε. Να φτιάξουμε τις δικές μας ουσίες, πιο πνευματικές, πιο ανεξάρτητες από ότι μας ταΐζουν τόσα χρόνια. Να γίνουμε αληθινοί και να τους διώξουμε μια για πάντα από τις ζωές μας. Μόνο έτσι θα... καταφέρουμε να... ίσως τότε... κάποτε...

μια στιγμή. Τι σκεφτόμουν; Ήταν κάτι ωραίο και τόσο σωστό, όμως ξέχασα. Κάθε φορά μετά από λίγο το ξεχνάω. Και θέλω τόσο πολύ άλλη μια δόση... πάτερ, σε παρακαλώ, άλλη μια μόνο...